Geçtiğimiz günlerde Wideangle diye bir platform ile karşılaştım ve Blockchain
dünyasını yakalamış bu güncel platformun perde arkasını merak ederek, kurucusu
Umut Tanyolu ile bir söyleşi yaptım. Umarım okurların da merak ettiklerine parmak
basabilmişimdir, şimdiden iyi okumalar!
Günsu Özkarar: Sizi biraz tanıyabilir miyiz?
Umut Tanyolu: Tabii. Tiyatro mezunuyum. Tiyatro ve sinemada, hem akademide, hem de
sektörde çalıştım. Çalıştığım filmler ve oyunlar arasında devlet tiyatrolarında yönetmenliğini
yaptığım Karar (Terör) ve Eğer Bu Bir Film Olsaydı adlı oyunların yanı sıra tv ve sinemada
de Hatırla Sevgili, Şubat, Yunus Emre Aşkın Yolculuğu, Ekisporter, Hannas, Şaşkınlar
Çetesi gibi yapımlar var. Süreç içinde de sektörün oyuncuya, yönetmene, yapımcıya dair
yarattığı problemleri ve aksaklıkları gözlemleme fırsatım oldu.
Özkarar: Sürece bu gözlemler sonucu mu hazırlandınız yoksa?
Tanyolu: Bir parçası da bu diyebiliriz. İnsan ister istemez bu tür problemlerle karşılaşınca, çözüm
üretmek istiyor. Aklımıza gelen her çözümde de insan var. Kime nasıl ulaşırım, hangi insan
benim sorunuma ilaç olabilir, desteği kimden bulurum gibi sorular geliyor aklımıza. Bu
süreçte de çevresi güçlü olan insanlar çözüme daha hızlı ulaşıyorlar.
Özkarar: Blockchain tam da bu noktada mı devreye giriyor?
Tanyolu: Evet. Blockchain teknolojisini, çözüm üretme stratejisi bakımından, insan faktörünü ve
duyguların yol açtığı sorunları minimize ederek sinemada veya içerik üretiminde nasıl
kullanabiliriz diye düşündüm. Wideangle platformu böyle doğdu
diyebiliriz.
Özkarar: Wideangle nasıl işliyor ve ne gibi değişimler hedefliyor?
Tanyolu: Wideangle, sinemaya yatırım yapmak isteyenlerle üreticileri, üretilen eserlerle de içerik
ihtiyacı olan tüm alıcıları bir araya getirmek üzere tasarlandı. Üç önemli platformu
bünyesinde barındıran çok katmanlı bir yapıya sahip. Projelere küresel fonlama olanağı
sağlayan Wicolaunch, üretimi tamamlanan eserlerin gösterim, dağıtım gibi haklarının
pazarlanıp satılacağı Wicopreview ve son olarak kendi yayın gücümüz olan ve üzerinde
araştırma geliştirme çalışmaları yapacağımız Wicoverse. Tüm bunları yaparken hem Wico
adlı token’ı, hem de iki farklı türde NFT’yi bir arada etkin bir şekilde kullanıyoruz.
Teknolojik açıdan değil ancak finansal açıdan iki farklı türde NFT’ye sahip bir yapı! Üstelik
yatırım alışkanlıklarımıza da yenilikler getiriyoruz. Wicolaunch’da yatırım yapmak eğlenceli!
Tıpkı sinemanın kendisi gibi.
Özkarar: Kulağa müthiş geliyor! Ben sizin Blockchain ile tanışmanızı merak ettim.
Tanyolu: Blockchain öyle bir dünya ki, neresini anlamak istediğinizle değişiyor. Örneğin kripto paralar
kısmına odaklandığımızda, kısa ve uzun vadeli yatırım yapmak arasında bile oldukça fark
var. Seneler evvel ben de biraz denedikten sonra detaylı olarak okumalara ve üstüne ciddi
ciddi kafa yormaya başladım. Yazılımcılarla, influencer olarak tanınan kişilerle, proje
geliştiricileri ile sohbet etme vs. derken projeleri ve arkasında yatan fikirleri takip eder
oldum.
Özkarar: Bu teknoloji tam olarak nedir ve sinema, TV alanlarına ne gibi katkılar sunabilir?
Tanyolu: Blockchain, verilerin merkezi olmayan dağınık bir yapıda şifrelendirilerek kaydedilmesini
sağlayan bir teknoloji. Bir iş ağında kullanılacak verilerin bir merkez yerine sisteme adapte
olan anonim cihazlar tarafından kaydedilmesi ve bu verilerin takip edilmesi üzerine kurulu.
Verilerin bir merkezde kaydedilmemesi daha güvenli olmasını, doğruluğu onaylanan
işlemlerin geri alınamaması ve değiştirilememesi de şeffaf olamasını sağlıyor. Sinemaya
avantajlarını da şöyle özetleyebilirim: Bu yapı ödeme zincirinin kontrol edilmesi, aracılık
maliyetlerinin ortadan kaldırılması, hak sahipliklerinin ispatı ve devir haklarının daha kolay,
daha hızlı yapılıp tüm ortaya çıkan verilerin de güvenle depolanmasını sağlayacak. Sinema
için ödemelerin daha şeffaf, üretimin daha kolay ve küresel pazarlamaya erişimin daha hızlı
olduğu bir dönem başlıyor.
Özkarar: Gelelim çekirdek kadronuza.
Tanyolu: Sekiz kişilik bir ana kadro var, yani kurucu üyeler (Engin Altan Düzyatan, Birand Tunca,
Ercan Gümüşkaya, Çağlar Tanrıverdi, Efe Acar, İsmail Tomrukçu, Oğuzhan Bozkurt) ama
bunun dışında da hem toplulukta, hem de yazılımda bize destek verenlerle, iletişimdekiler ve
danışanlarla yaklaşık 28-29 kişiye yaklaştık.
Özkarar: Asıl kadro ile nasıl bir araya geldiniz?
Tanyolu: Biz Efe ile çok sık bir araya gelip, konuşuruz. Fikri oluşturmuş ve projelendirmeye
başlamıştım. Bu sırada onun desteği sohbetin üstüne geçmeye başlayınca projeyi kağıt
üstünde birlikte gerçekleştirmeyi teklif ettim. Geriye, doğru insanları bulmak kaldı, sinema TV
dünyasının önde gelen isimlerinden biri Altan, onun fikre ve projeye inanması önemli. Hukuk,
yazılım, iş dünyası. Her alandan doğru isimlerle bir araya geldik. Bu noktada Birand’ın emeği
büyük.
Özkarar: Bu desteği en çok neye bağlıyorsunuz?
Tanyolu: Herkesin daha önce de dem vurduğum sektörel sıkıntıları az ya da çok yaşamış olmasına
bağlıyorum. Bir de dünya buraya doğru evriliyor ve biz de buraya evrilmezsek eski
gücümüzü koruyamayacağımızın farkındayız aslında.
Özkarar: Sahi bir sanatçının gözünden dünya nereye evriliyor?
Tanyolu: Bitcoine ve blockchain dünyasından bahsedecek olursak, aslında bitcoin kendisinden çok
altından yatan fikre ve tetiklediği teknolojilere odaklanılması gereken bir finans çözümü.
Bitcoin alalım satalım diye konuştuğumuzda bizi çok sığ ve aslında çok da fayda
sağlamayan bir yere sürüklüyor. Borsada bir şeyin alınıp satılması, arz talep dengesinden o
fiyatın manipülasyonlarla hareket etmesi bize zarar da verebilir. Burada bir teknoloji ve
teknolojiyi daha da ileri götürdüğünü söyleyen benzeri teknoloji üreticileri var. Blockchain de
yeni dünyada bize şunu sunuyor: Dünya daha önceden sahip olduğu bir özelliği daha şeffaf
bir haliyle yeniden elde etmeye çalışıyor.
Özkarar: Hangi platformlarda projenizden bahsettiniz?
Tanyolu: Blockchain projelerinde global hareket etme tercihi var. Çünkü ürettiğiniz çözüm tüm
dünyaya hitap ediyor. Ama biz şuna odaklandık: Bizim projemizi oluşturan herkes bu
coğrafyadan insanlar. Bu duruşu sergilemek için de anonim olup, uluslararası bazı
organizasyonlar düzenlemeye çalışmadık, “Biz buradayı”, ismimiz ve çalışmalarımız açık”
diyerek kendimizi tanıttık.
Özkarar: Sanırım İKSV ilgileniyor…
Tanyolu: Ben tam takip etmedim açıkçası süreci. Oldukça kalabalık bir ekibiz çünkü. Ama biz bir kez
basında çıktıktan sonra bu tetikleyici oldu ve duyulduk. Evet İKSV’nin bizimle iş birliği yapması
da biz sinemayla ilgili olduğumuz ve film festivallerini çok önemsediğimiz
için aslında Köprüde Buluşmalar‘a nasıl destek olabiliriz?” diye sormamız üstüne oldu.
Önümüzdeki sene boyunca bize ulaşabilecekleri bir teknoloji danışma desteği sunduk. Bu
şekilde de kendimizi tanıtma fırsatı bulduk. Ayrıca geçen gün de Bloomberg’te bir yayınımız
oldu. Sanırım internetten hala izlenebiliyor.
Özkarar: İsminiz İngilizce?
Tanyolu: E tabii. Neticede Türkiye’de üretilen projeler de olacak ama dünyanın her yerinden proje
üretilmesi hedefleniyor. Dünyanın her yerinden üreticiye ve çalışana iş ve fon olanağı
sağlanacak. Ek olarak, Blockchain jargonu çoğunlukla İngilizce.
Özkarar: Size kimler nasıl başvurabilir?
Tanyolu: Biz bu sektörde üretim yapan her seviyede yapımcıya açığız. Ben yapımcı olabilirim,
sektörde tecrübeye sahibim diyerek başlamak isteyen sanatçılara da açığız. Benim projem
var, tecrübeli isimlerle bir araya gelmek istiyorum diyenler başvurabilir. Henüz başvurular
açılmadı, daha çok erken. Çünkü ilk başvuru döneminin içerik ve şekli platformun kendisi
tarafından belirlenecek. Sistemin dinamiklerinin oturması için bizim örnek projeyi hayata
geçirmemiz gerek, onu yapacağız. Bizim şu an için, hali hazırda temel kriterlerimiz var, o
kriterlere web sitemizden ulaşabiliyor olacak.
Özkarar: Meet The Stars bölümünde neler oluyor?
Tanyolu: Evet, üyelere bu isimli bir bölüm açtık. Aslında dört kategorimiz var. Her kategori farklı
seviyede yatırımcıya hitap ediyor. Prime projelerde isminizin bu tür yerlerde geçmesi size ya
da şirketinize fayda sağlayabilir. Özellikle şirketler ismini bir yerde geçirebilmek için çok
büyük rakamlar karşılığında reklam vermek zorundalar. Oysa ki Diamond kategoride bir
NFT’ye sahip olduğunuzda, büyük harcamalara gerek kalmadan, isminiz rahatlıkla onursal
yapımcı olarak geçebiliyor.
Özkarar: Peki ya sete ziyaretler ve oyuncularla tanışma olanağı?
Tanyolu: Benim özellikle olmasını istediğim bir şeydi bu. Çünkü işin mutfağını ancak okuma
provasında veya setten önceki provalarda görebilirsiniz. Bu şansı herkesin yakalaması
mümkün değil.
Özkarar: Öğrencilerle de bir araya geliyor musunuz? Gençlerin ilgisi yoğun mu?
Tanyolu: Zirvemizde bir araya geleceğiz. Aslında üniversitelilerle de sık sık karşılaşıyoruz. Ama bu
zirve daha derli toplu bir buluşma olacak. Blockchain Kulüpleri de katılacak. Hatta bir de Kısa
Metraj Film yarışmamız var ve ödülleri de o zirvede vermeyi düşünüyoruz. Belki de bir nevi
tanışma toplantısı diyebiliriz buna, çünkü sistemi öğrencilere ilk kez direkt anlatacağız ve
geri bildirimleri inceleyeceğiz. Ne de olsa finans uzmanlarından gelen tecrübeli geri
bildirimlerle, içerik açısından gençlerden gelecek olan geri bildirimlerin sentezi bizim için
oldukça önemli…
Özkarar: Bu arada kendinize örnek olarak gördüğünüz başka platformlar olmuş muydu?
Tanyolu: Web 2 de çalışan bir platformun kurucuları “Bizzat bizim böyle bir sıkıntımız vardı, bunu
çözmek istedik” demişlerdi. Bu beni çok etkilemiş ve hoşuma gitmişti. Çalışma şeması olarak
belki hiçbir platformu örnek almadım ama çalışma prensibi olarak bunu örnek verebilirim.
Çünkü nihayetinde o platformda doğrudan bir hizmet sunucusu değil, çözümü veren ilk
katman değil yani, belki bu açıdan yaptığımızı benzetebiliriz. Birçok hizmet sunucuyu ve
hizmet alanı bir araya getiren bir platform olması açısından…
Özkarar: Son olarak gelecek projelerinizi de öğrenebilir miyiz?
Tanyolu: Haziran ayında kendi zirvemiz olacak. Sinema ve Blockchain üstüne mini bir zirve.
Üniversitelerin sinema ve tv, tiyatro, senaryo, yazılım gibi bölümlerinin katılabileceği bir zirve.
Ayrıca daha önce de söylediğim gibi, yarışma sonucu ödüllerini de zirvede vereceğiz.
Bu bilgi verici söyleşi için çok teşekkür ederiz.
Ben teşekkür ederim.