Şiir Kime Seslenir?

Şiir kime seslenir? Bu soruyu ancak bir şiirin muhatabının gerçek bir insan değil bir zorunluluk olduğu anlaşıldığı taktirde yanıtlamak mümkündür.

Zorunluluk, aşina olduğumuz kipsel kategorilerin hiçbiriyle örtüşmez, zorunluluğu nesnesi ne gerekli ne tesadüfi, ne mümkün ne de imkânsızdır.

Bunun yerine, ilk şey mantıksal olarak ikinciyi ima etmediğinde ya da onu olgular alanında var olmaya zorlamadığında ilk şey varsa diğeri de olacaksa bir şeyin başka bir şeyi kesin kıldığı ve talep ettiği söylenebilir. Zorunluluk öylece tüm gerekliliklerin ve olasılıkların ötesindedir. Tıpkı sadece onu kabul edenin yerine getirebileceği bir söz gibi.

Benjamin bir keresinde Prens Mişkin’in hayatının herkes unutsa bile unutulmaz kalmayı talep ettiğini yazmıştı. Aynı şekilde hiç kimse okumasa bile şiir okunmak ister.

Bu ayrıca okunması talep edildiği sürece şiirin okunaksız kalması gerektiğini söyleyerek de ifade edilebilir. Aslını söylemek gerekirse şiirin okuyucusu yoktur.

Tüm şiirinin nihai niyetini ve handiyse neye adandığını tanımlarken César Vallejo’nun aklında olan şey buydu belki de, diyecek hiçbir şey bulamadı, tek söylediği por el analfabeto a quien[1] escribo idi. Görünüşte gereksiz olan bu formülasyonu düşünmeye değer: “okuma yazma bilmeyene yazıyorum.” Burada por, “yerine”den çok “için” anlamına gelir. Tıpkı Primo Levi’nin Auschwitz jargonunda Muselmänner olarak adlandırılan hiçbir şekilde tanık olunamayanlara -onlar yerine- tanık olduğunu söylemesi gibi. Şiirin gerçek muhatabı onu okuyacak durumda olmayanlardır. Ama bu aynı zamanda okuyamayanlara mukadder olan kitabın, bir anlamda yazmayı bilmeyen bir el tarafından yazıldığı anlamına gelir. Şiir bütün yazıları kaynaklandığı ve her daim yöneldiği okunaksıza geri veren şeydir.


[1] İspanyolca. “Yazdığım okuma yazma bilmeyenler için” (ç.n.)


İngilizceye Çeviren: Daniel Heller-Roazen

Türkçeleştiren: Nalan Kurunç

Redaksiyon: Öznur Karakaş

Önceki İçerikArter’de Bu Ay
Sonraki İçerikBatı’da Yeni Ne Var?
Giorgio Agamben
İtalyan düşünür, siyaset bilimci. Kutsal İnsan ve İstisna Hali gibi önemli kitapların yazarı.

CEVAP VER

Please enter your comment!
Please enter your name here

Son Yazılar

Tüyler Ürperten Hikayeler

Yalan haberler, günlük haber hayatımızda giderek daha yaygın hale geliyor. Peki bu haberler neden bazı yerlerde diğerlerine...

Afet Zamanlarında Çevirmenlik

İspanyolca ve İngilizce dillerinde mütercim tercüman ve sosyal bilimci Tülay Çağlıtütüncigil ile Öznur Karakaş'ın 20.02.2023 tarihinde afette...

Severance: Ayrıksanmanın Ayrıksanmasının Ayrıksanması

Severance, 2022 Emmy ödüllerine dram alanından aday gösterilen bilim kurgu dizisi... İşin açığı çok daha fazlası...

Descartes ve Yapay Zekâ

René Descartes, Yöntem Üzerine Konuşma kitabının beşinci bölümünde bir hayvanın ya da robotun zeki bir varlık olabilmesi...

Teşekkürler Proteo, Teşekkürler Yoldaş

Yazıda bir “okur grubunu”, bir “alıcıyı” varsaymayı hep yanlış bir şey saydım. Bu yüzden yazarken bir hitap...

Aynı Nehre İki Kez Girilir mi? Wittgenstein’a Karşı Herakleitos

Ludwig Wittgenstein bir keresinde arkadaşına "Ben dindar bir adam değilim, ama her sorunu dinî bir bakış açısıyla...

En Çok Okunanlar

Covid-19: Gerekçesiz Bir Acil Durumun Yarattığı İstisna Hali

Varsayımsal bir koronavirüs salgınına karşı alınan hummalı, irrasyonel ve...

İşe Yaramaz

Gençliğimden bu yana ara ara nükseden depresyondan muzdaribim. Bu...

Žižek: Koronavirüsü Karar Vermeye Zorluyor: Ya Küresel Komünizm Ya Orman Kanunları

Koronavirüsü paniği yayıldıkça, artık nihai bir seçim yapmamız gerekiyor:...

Bunları da beğenebilirsinHep güncel
Popüler