Siyah ve Beyaz’ın Karanlık Diyalektiği: Fanon

Frantz Fanon, Hegel ve Alfred Adler’in yapıtlarının sömürge-sonrası coğrafyalarda “koyu tenli insanların görüsünü anlamak” konusunda uygun yaklaşımlar oluşturduğunu düşünür. Özellikle Adler, “aşağılık duygusu”nu kurucu bir etken olarak ele alırken açıklayıcıdır. Bu ilksel duygu çok farklı içerikler kat etse de, biçimi, yönelimi “değişmeden kalır”. Post-kolonyal, sömürge-sonrası siyah “eskiden köledir” ama yine de efendisinin tanımasına muhtaçtır. Fakat...

DEVAMINI OKU

KOLONYALİZM

Afrika, Frantz Fanon, Kolonyalizm, Özgür Taburoğlu, Sömürgecilik

Ağustos 6, 2023

Oransız Karşılaşmalar: Düz Ontolojide Güç Savaşları

Çetin Balanuye, Naturans üst başlığıyla kaleme aldığı iki ciltlik kitabında, “GVarsa” (Güçtendir ancak ve ancak Varsa]) adını verdiği bir failin kenar çizgilerini ortaya koyar. Spinozacı anlamda bir gücün etkin olduğu, insan olan veya olmayan canlıların, nesnelerin karşılaştığı bu failin devindiği zeminde “agonistik” etik-politik imkânları aralar; “sonsuz bir dolanıklık” içerisinde gerçekleşen karşılaşmaları “güç ontolojisinin” temel olayları...

DEVAMINI OKU

DÜŞÜNCE

Çetin Balanuye, Conatus, GVarsa, Özgür Taburoğlu, Spinoza

Nisan 28, 2023

Jung’un Kırbacı

Carl Gustav Jung’a göre doğa hali içinde yaşam süren “ilkel” insanın, modern Avrupalı bireylerden farklı olarak, alışkın olmadığı eylemleri gerçekleştirmek için uyarılmamış haldeki iradesini tahrik etmesi gerekir. İlkellerin türlü törenleri veya dansları da bu amaca yönelik icralardır. Böyle etkinlikler yardımıyla genellikle bilinçdışı kaynaklı olaylara maruz kalan yerlinin “bilinçli isteği” uyanır ve bu sayede kişisel kararlar...

DEVAMINI OKU

DÜŞÜNCE, KOLONYALİZM

Gutenberg Galaksisi, Jung, McLuhan, Sabri Ülgener, Said

Ağustos 10, 2022

Zeytin Ağacı: Bir Süper Kahraman Dizisi

Zeytin Ağacı’nı psikolojik içerikli olmaktan çok bir çeşit süper kahraman dizisi gibi değerlendirmek daha doğru olabilir. Zaten Netflix benzeri ortamlarda yapımların genellikle olağanüstü hadiseler ve kişiler üzerine oldukları fark edilebilir. Küçük resmi görmeye katlanamayanların hızlanmış dünyasında, hayatın çoğu zaman “sıkıcı”, yavaş ve öznesiz temeline inmeye çalışan herhangi bir yapımın fazla seyirci bulamayacağı kestirmeden söylenebilir. Bu...

DEVAMINI OKU

DÜŞÜNCE, KÜLTÜR

Netflix, Zeytin Ağacı

Şubat 28, 2022

İhsan Oktay Anar: Karton Adamlar ve Minyatürler – II

Bölüm II [1] Karton Adamlar İhsan Oktay Anar’ın anlatı kişilerini, E. M. Forster’ın Aspects of Novel (1927) adlı kitabındaki ayrımlara başvurarak anlamayı deneyebiliriz. Kendisi de romancı olan Forster, metinlerde tecrübe ettiği kahramanları “düz” (flat) ve “dolgun” (veya “hacimli”, round) şeklinde tercüme edebileceğimiz şekilde sınıflandırır. Kartondan yapılmış gibi görünen düz tiplemeler, hayal perdesine düşen kahramanlara benzerler...

DEVAMINI OKU

DÜŞÜNCE

Amat, E.M. Forster, İhsan Oktay Anar, Özgür Taburoğlu, Puslu KItalar Atlası

Şubat 19, 2022

İhsan Oktay Anar: Minyatür Zemininde Karton Tipler – I

Üç bölümden oluşması muhtemel bu yazı dizisinde, İhsan Oktay Anar’ın metinlerinde tutarlı ve kararlı şekilde rastladığımız bazı anlatı desenleri veya izleklerini yorumlamaya çalışacağım. Öncelikle yazarın metinlerini bir minyatür sathına yaydığını fark edebiliriz. Böyle bir yüzeyle uyumlu şekilde, derinliksiz, düz veya kartondan yapılmış gibi duran bazı tiplemeler aynı zemini doldururlar. Makinesel bir tahayyülün buluşturduğu bu kişiler...

DEVAMINI OKU

DÜŞÜNCE, KÜLTÜR

Ahmet Hamdi Tanpınar, Galiz Kahraman, İhsan Oktay Anar, Puslu KItalar Atlası, Tiamat

Aralık 25, 2021

Yıkıntılar Arasında Diyalektik

Adorno’nun Negatif Diyalektik metninde sınırlarını çizdiği diyalektik nitelikte eylemlerin veya düşünce hareketinin güzergâhı, aşamaları, sırası önceden belirlenemez. Sadece bazı uğraklar kat edeceğimizi ve türlü çelişkilerle yüzleşeceğimizi önceden biliriz. Diyalektik fiilleri mümkün kılan bir zemin veya temelden ziyade “uğrak”lardan, anlardan söz etmek daha yerindedir. Bir çeşit düşünce akrobasisine sahip diyalektikçi önüne çıkan ikilikler arasında “ayırt etme”...

DEVAMINI OKU

DÜŞÜNCE

Adorno, Heidegger, Negatif Diyalektik

Mayıs 26, 2021

Duyguların Yönetimi ve Paylaşımı

Bir süredir suç örgütü yöneticisi bir adamın ifşaatlarını bir dizi gibi izliyoruz. Kendisiyle çıkar bağı kalmamış bir başka yapılanmayı ele veriyor. Onun söylediklerinin sahiciliğini değerlendirmekten ziyade ona heyecanla ve umutla kulak verenlerin zihniyeti hakkında düşünebiliriz. Bu açıklamaları merakla izlemekte bir mahsur olmasa da, böyle eylemlerin yaratacağı değişimlere güvenmemek gerekir. Muhtemelen bu çarpıcı girişim de kısa...

DEVAMINI OKU

DÜŞÜNCE, YAŞAM

biyopolitika, duygu siyaseti, duygubilim, duygular sosyolojisi, Foucault, Leibniz, Özgür Taburoğlu, Sedat Peker, Spinoza

Mart 28, 2021

Vicdani Kayıtlar ve Kâğıt Parçaları

Yetkili ağızların düzenli şekilde dile getirdiği ve içinde “vicdan” sözcüğü geçen bazı beyanatlar ilgimi çekti. Cumhurbaşkanı İstanbul Sözleşmesi’ni “bizzat” feshi sonrasında, “vicdanları yerine bir kağıt parçasına” güvenenleri kınadı. Yani vicdani kayıtların kâğıt parçaları yerine hayata geçirilmesini talep etti. Önceden başka konularda da kanunları birer “kâğıt” parçası olarak nitelediği cümlelere rastlanabilir. Yine Erdoğan’ın, bir cürüm eylemine...

DEVAMINI OKU

DÜŞÜNCE

Özgür Taburoğlu, Vicdan

Mart 11, 2021

İnsanlığın Sınırları: Border Filmi Üzerine

İranlı yönetmen Ali Abbasi’nin İsveç’te geçen 2018 tarihli Border filmi, Harari’nin Sapiens çalışmasından etkilenmiş gibidir. Film, Homo Sapiens gibi insansılardan veya antroposen türlerden birisinin, diğer hayvanlar, bitkiler gibi Neanderthal türünün de sonunu hazırladığı üzerine tezini sahneye koyar. Filmde günümüzde de bu çatışma sürer. Yine antropolojik tezlere göre, soğuk iklimlerde, İskandinav coğrafyasında toplanan Neanderthal soyunun iki...

DEVAMINI OKU

DÜŞÜNCE, KÜLTÜR

Ali Abbasi, antroposen, Border, Özgür Taburoğlu

Şubat 9, 2021

Barbie ve Monster High: Değişen İlgi ve Usanma Eşikleri

İnsan-sonrası bir döneme girdiğimiz artık daha fazla telaffuz ediliyor. İnsan yerine “antroposen” gibi cins bir isim kullanılıyor. İnsan-sonrası manzarada trajik, romantik, avangard veya onların zarfı olarak modern öznenin insanlığını yeniden üretemediği bir zamanın halleri tasvir ediliyor. Böyle bir iklimde yazan edebiyatçılar Bildungsromanlar gibi büyüme öykülerini değil de her alandaki çözülmeyi, yozlaşmayı daha fazla tarife değer...

DEVAMINI OKU

DÜŞÜNCE

antroposen, hakikat-sonrası, insan-sonrası, Kristeva

Ocak 16, 2021

Aktarım ve Karşı Aktarım – 2

Tekrarlar ve Rastlaşmalar Bir Başkadır dizisinde kapalı bir evren yaratılır. Tüm kişiler ve onların yaşam alanları belli belirsiz koridorlardan, aralıklardan birbirlerine açılırlar. Parodi konusu bazı Türk filmlerindeki gibi olağanüstü rastlaşmalara tanık oluruz. Bütün yaşam dairelerini kapsayan kapalı büyük bir yer içerisinde daha küçük başka kapalı mekânlar bulunur. Peri’nin anne ve babasıyla kapalı kaldığından ayrı Meryem’in...

DEVAMINI OKU

DÜŞÜNCE, KÜLTÜR

Aktarım, Bir Başkadır, Ethos, karşı aktarım, Özgür Taburoğlu

Siyah ve Beyaz’ın Karanlık Diyalektiği: Fanon

Oransız Karşılaşmalar: Düz Ontolojide Güç Savaşları

Jung’un Kırbacı

Zeytin Ağacı: Bir Süper Kahraman Dizisi

İhsan Oktay Anar: Karton Adamlar ve Minyatürler – II

İhsan Oktay Anar: Minyatür Zemininde Karton Tipler – I

Yıkıntılar Arasında Diyalektik

Duyguların Yönetimi ve Paylaşımı

Vicdani Kayıtlar ve Kâğıt Parçaları

İnsanlığın Sınırları: Border Filmi Üzerine

Barbie ve Monster High: Değişen İlgi ve Usanma Eşikleri

Aktarım ve Karşı Aktarım – 2

Bize Destek Ol

Sosyal Medya

Okunsun Dediklerimiz

Etiketler